Streszczenie

Mając na celu osiągnięcie dużej udatności upraw oraz prawidłowego wzrostu i rozwoju sadzonek leśnych, musimy wybrać odpowiedni sposób i termin przygotowania gleby pod zalesienia. Celem przygotowania gleby na gruntach porolnych jest poprawa stosunków wodnych, przewietrzenie gleby, zlikwidowanie warstwy zbitej gleby (tzw. warstwy płużnej) oraz ograniczenie rozwoju chwastów w pierwszym okresie po założeniu uprawy.

Przed rozpoczęciem prac zalesieniowych należy zbadać występowanie w glebie szkodników korzeni i w wypadku stwierdzenia nadmiernej ich liczby, wykonać zabiegi ograniczające lub ewentualnie podjąć decyzję o odstąpieniu od zalesiania. Najczęściej stosowane metody to zabiegi agrotechniczne prowadzone sprzętem rolniczym, bądź w uzasadnionych przypadkach zastosowanie środków ochrony roślin.

W warunkach nizinnych najodpowiedniejszą porą przygotowania gleby jest jesień roku poprzedzającego zalesienie. Najczęściej stosuje się przygotowanie gleby pełną orką, pługiem rolniczym ze spulchnieniem gleby pogłębiaczem lub wyorywanie bruzd pługiem leśnym ze spulchnieniem. Wiosną, na powierzchniach przygotowanych jesienną orką pełną, wykonuje się bronowanie w celu zatrzymania wilgoci w glebie, a następnie wyznaczenia rzędów sadzenia. Gleby, w których stwierdzono stopę płużną, powinny być poddane głębokiej orce (40--60 cm). Jest ona również zalecana przy glebach silnie zachwaszczonych i zdegradowanych.

W inny sposób odbywa się zalesianie gruntów na stromych zboczach i stokach oraz w warunkach górskich (500--1000 m n.p.m.). Na terenach mniej nachylonych, o glebach głębszych, możliwe jest zastosowanie pługów leśnych, przy czym bruzdy powinny być wyorane dokładnie po warstwicy, aby zapobiec spływaniu wody. Na zboczach stromych i kamienistych płytką glebę przygotowuje się ręcznie, wykonując talerze (placówki) za pomocą motyk lub kilofów. Powierzchnia talerzy musi być wypoziomowana, a miejsce sadzenia spulchnione. Przygotowanie gleby na stromych zboczach wykonuje się wiosną – bezpośrednio przed sadzeniem, tak aby nie dopuścić do erozji. Na łagodniejszych stokach glebę można przygotować jesienią, a spulchnić przed sadzeniem.

Na terenach zabagnionych i nadmiernie uwilgotnionych oraz silnie skażonych lub zdewastowanych i przekształconych można zaniechać przygotowania gleby i sztucznego odnowienia lasu pozostawiając je naturalnej sukcesji roślinności leśnej.

Cały dokument